‘Wat iemand thuis wil kunnen, gaan we hier leren.’ Annemarie Kuiper is revalidatiecoach op de revalidatie-dagbehandeling en revalidatieafdeling Wijde Blick in revalidatiecentrum Antonia. Ze begeleidt mensen die zich, door de gevolgen van ziekte of trauma, tijdelijk niet zelf thuis kunnen redden. Samen met de revalidanten werkt ze aan het vergroten van hun zelfredzaamheid en aan het verbeteren van hun kwaliteit van leven.

Op de revalidatie-dagbehandeling komen mensen met diverse diagnoses. Annemarie vertelt: ‘Bijvoorbeeld mensen met neurodegeneratieve aandoeningen, zoals de ziekte van Parkinson. Ook zijn er mensen die door de gevolgen van een beroerte (CVA), hartfalen of andere ernstige lichamelijke ziekte onze behandeling en begeleiding nodig hebben om zich thuis weer te kunnen redden. Zij bezoeken de dagbehandeling overdag en gaan aan het einde van de middag weer naar huis.’ Meestal is hun zelfredzaamheid voldoende hersteld na ongeveer drie tot zes maanden.

Binnen revalidatieafdeling Wijde Blick verblijven mensen die door orthopedische problemen niet thuis kunnen wonen. Zij krijgen tijdelijk 24-uurszorg. ‘Op Wijde Blick zien we bijvoorbeeld mensen die door een val hun heup braken of net een operatie en ziekenhuisopname achter de rug hebben nadat zij een nieuwe schouder kregen. Zij hebben revalidatie nodig om weer te herstellen.’ Op Wijde Blick verblijven mensen gemiddeld drie tot acht weken.

‘Soms heb ik na drie maanden een compleet andere cliëntengroep. Die wisseling daagt me uit. ’

Korte contacten
Het verblijf van een cliënt binnen de geriatrische revalidatiezorg is dus relatief kort. ‘Die korte contacten vind ik juist heel leuk aan mijn werk. Soms heb ik na drie maanden een compleet andere cliëntengroep. Die wisseling daagt me uit. Samen met de cliënt werk ik binnen korte tijd toe naar de hulpvraag en doelstellingen: wat wil iemand bereiken? Wat wil iemand weer zelfstandig kunnen? Wat iemand thuis wil kunnen, gaan we vervolgens hier leren. En dat zijn vaak hele concrete dingen. Soms wil een revalidant weer boodschappen kunnen doen op de fiets, de kleinkinderen kunnen ophalen van school, 300 meter kunnen wandelen of een nieuwe hobby kunnen oppakken. Op die manier kunnen ze weer deelnemen aan de maatschappij.’

‘Als ik zie dat iemand moeite met een bepaalde handeling heeft, geef ik vooral tips: zou je dat misschien eens met je andere hand vasthouden of probeer eens wat dichterbij het aanrecht te staan.’

Annemarie legt de regie zoveel mogelijk bij de cliënt, zodat die zelf ervaart wat wel en niet werkt en hoe belangrijk oefenen is. ‘Werken met mijn handen op mijn rug is soms best lastig, hoor. Maar ik weet dat ik de revalidant vooral help als die zelf mag ervaren wat die anders had kunnen doen. Als ik zie dat iemand moeite met een bepaalde handeling heeft, geef ik vooral tips: zou je dat misschien eens met je andere hand vasthouden of probeer eens wat dichterbij het aanrecht te staan. “Laat mij dit maar even doen,” zul je mij alleen niet zo vaak horen zeggen.’

Van opname tot ontslag
Aan de behandeldoelen werkt Annemarie samen met een multidisciplinair team. Dat team bestaat onder andere uit een verpleegkundig specialist, fysiotherapeut, logopedist, muziektherapeut en ergotherapeut. Vaak is ook een psycholoog betrokken. Samen kijken ze wat er voor de cliënt nodig is. Met de betrokken behandelaren heeft de cliënt vervolgens afspraken. ‘Alle therapie is gericht op herstel. Ik heb daarbij een ondersteunende, signalerende en coachende rol. Van opname tot ontslag zorg ik ervoor dat de behandeling voor mijn cliënten goed verloopt: ik heb regelmatig gesprekken met de revalidant en zijn mantelzorger en neem deel aan multidisciplinaire overleggen. Ik houd erg van dat multidisciplinaire samenwerken.’

Meehelpen aan herstel vindt Annemarie geweldig om te doen. Vaak gaat het daarbij bijna létterlijk om helpen bij stappen zetten. En als een cliënt bijna met ontslag gaat, kijken ze samen of er thuis ook nog iets nodig is. ‘We zien veel dat chronisch zieke mensen in een gat vallen en zoeken naar een gestructureerde daginvulling. Ik geef ze daarin informatie, tips en adviezen. Laatst was er bijvoorbeeld een cliënt die na zijn revalidatieperiode vrijwilligerswerk ging doen in Antonia. Maar vaker gaat het om deelname aan dagbesteding met een indicatie vanuit de gemeente. Mijn betrokkenheid stopt wel bij hun ontslag, ze maken dus uiteindelijk zelf de beslissing of ze ergens ook daadwerkelijk gebruik van maken.’

‘Ik vind: als je revalideert, moet je er ook moeite voor doen. Later zeggen cliënten dan tegen me: “Wat fijn dat je me er doorheen getrokken hebt, dat heeft me echt geholpen.” Dat blijft voor mij speciaal.’

Beter worden
Annemarie wordt er blij van als ze mensen vooruit ziet gaan. ‘Ik zie mensen wekelijks beter worden. Bijvoorbeeld een revalidant in de beweeggroep die na een week zijn been tien centimeter kan optillen. Of een cliënt die vorige week nog in een rolstoel zat en nu al achter een rollator loopt.
Dat vind ik fantastisch om te zien. Zo optimaliseren we iemands zelfredzaamheid en daarmee ook diens kwaliteit van leven.’ Ze stimuleert mensen daar graag in en luistert naar ze als ze moeilijkheden ervaren. ‘Ik vind: als je revalideert, moet je er ook moeite voor doen. Later zeggen cliënten dan tegen me: “Wat fijn dat je me er doorheen getrokken hebt, dat heeft me echt geholpen.” Dat blijft voor mij speciaal.’